today's wisdom

"we are being fooled all the time, by people who have an interest in fooling us and the means and resources to do so"

donderdag 9 juli 2009

Long and winding

Youtube zorgt steeds weer voor verrassingen. Ik weet meestal niet eens hoe ik bij zulke filmpjes terecht kom en echt veel tijd besteed ik er toch ook niet aan.



Maar allemachtig zeg, ze kijkt er zelfs bij zoals Paul MacCartney, als een natte poedel in de camera. Overdrijven is ook een kunst. Filmpje komt volgens bijschrift op youtube uit 1978. Zeer vroege Kate Bush dus. Haar eerste album 'The Kick Inside' kwam uit in februari van dat jaar. Ze was toen negentien jaar oud en stond meteen op nummer één met 'Wuthering Heights".

Bijstand?

Ik voerde onlangs met Joshua Livestro een discussie op het weblog De Dagelijkse Standaard over de hoogte van de uitkeringen. De discussie is hier te vinden, ik wil die niet overdoen. Mijn punt was duidelijk: het is geen pretje om van de bijstand, à 640 euro per maand te moeten leven.
Vandaag trof mij dit bericht op geenstijl, waarin het maandbudget van een uitkeringsontvangende dame in beeld komt:



Ik kan van hieruit moeilijk de bedragen checken. Sommige lijken laag (de huur), andere lijken hoog (bellen en uitgaan), sommige zijn normaal (auto). Andere kosten zijn helemaal afwezig. Ze zal toch wel IETS eten? Mij lijkt duidelijk dat zo iemand het niet verdient om van de maatschappij enige ondersteuning te krijgen, anders dan plaatsing in een instituut waar zij onder begeleiding leert om de door haar aangerichte schade te herstellen en in de toekomst te beperken. Maar ja, dat kost ook weer geld en eigenlijk moet je aan zulke mensen helemaal geen geld besteden, vind ik.

Een reactie onder het bericht is duidelijk en to the point:

"Naar dit soort programma’s kan ik dus echt niet kijken. Er ontstaat een vlaag van vreselijke woede in mij, waardoor ik dit soort mensen het liefst met hun kop tegen een muur wil slaan. Dubbeltje op z’n kant is ook zo iets. Mensen hebben 5000 euro schoon in de maand en toch presteren ze het een schuld op te bouwen van een ton. En dan nog jankend voor de camera zitten dat ze geen verjaardagscadeautje kunnen kopen voor hun kind. Zielig."

Hoewel ik me wel afvraag wat er toch voor elementen in onze cultuur zitten die voor zulke uitwassen zorgen, voel ik me op geen enkele manier verantwoordelijk voor de ellende die deze mensen over zichzelf afroepen.

maandag 6 juli 2009

Ecocity in Freiburg, Duitsland

Bij Freiburg in het zuiden van Duitsland is een hele wijk ingericht als een milieuvriendelijk experiment. De wijk Vauban, genoemd naar de Franse fortenbouwer, is energiezuinig, verkeersluw en innovatief ingericht.



De energiezuinigheid zit'm in het ontwerp en uitvoering van de huizen. Driedubbeldik glas, muren van vijfendertig centimeter en verwarmingsketels die ook nog eens electriciteit leveren. De isolatie is zo goed dat je in de winter net zo goed een paar mensen te eten kunt uitnodigen als dat je de thermostaat opdraait. Water om te wassen wordt gerecycled, net zoals de menselijke compost van de toiletten. Natuurlijk zijn er zonnepanelen en je kunt je huis stoken door houtvezels te verbranden.



In Vauban zijn geen parkeerplaatsen in de straten. Je kunt er fietsen en er rijdt een tram naar het centrum van Freiburg. Wil je toch een auto, dan moet je twintigduizend euro per jaar betalen voor een plaats in een garage aan de rand van de wijk.



De huizen in Vauban zien er op het eerste gezicht heel erg Ikea uit. Als je wat beter kijkt, ontdek je toch het typisch Duitse 'Merhfamilienhaus', de vierlaagse gestapelde wooneenheden die de Duitsers al sinds mensenheugenis op kwalitatief hoog niveau in elkaar sleutelen. Huizen met dikke ramen en muren, keukens waar je kunt zitten eten, een badkamer met een bad - alles wat we in Nederland alleen deden voor heel veel geld, maar wat daar allang gewoon is.



De bevolking van Vauban -5.300 mensen- is overwegend middenklasse, stemt groen, is bovengemiddeld jong en in doorsnee Europees. Leven in Vauban lijkt een beetje op leven onder een stolp, zegt een inwoonster in The Independent: "Ik woon hier zeker niet voor eeuwig."

zaterdag 4 juli 2009

Young may you run...

Gevonden op youtube. Ik vind het prachtig, met alle fouten, tekstmissers en tikjes in de audio. 'To all that is young in life...'

donderdag 2 juli 2009

Minnesota levert eindelijk senator



De democraat Al Franken is door het hooggerechtshof van Minnesota uitgeropen tot winnaar van de verkiezingen voor de Senaat. Die verkiezingen werden vorig jaar november gelijktijdig met de presidentsverkiezingen gehouden.
De race werd opgehouden door diverse hertellingen. Aanvankelijk leidde de Republikein Norman Coleman met zo'n driehonderd stemmen, een paar rondes later was het Franken die de koppositie pakte. Coleman hield de race langer vol dan Al Gore het in 2000 deed, die ongetwijfeld in het Witte Huis zou zijn gekomen als hij net zo procedurevast was geweest als de doorsnee Republikein.

Er is nogal wat ophef over de 'absolute meerderheid' die de democraten nu in de senaat zouden hebben. Met 60 zetels zijn de democraten ongevoelig geworden voor het filibuster, de procedure waardoor wetsvoorstellen eindeloos tegengehouden kunnen worden. De hieraan toegeschreven invloed wordt schromelijk overdreven. Ten eerste hebben de democraten helemaal geen zestig zetels, maar achtenvijftig. Er zijn twee onafhankelijken die in de regel met de democraten meestemmen. Dan is er nog senator Arlen Specter, een overgelopen republikein die al heeft gezegd dat hij heus niet altijd partijdisciplinair zal meelopen. Ten tweede is de verdeeldheid over diverse onderwerpen binnen de democratische partij behoorlijk groot, er zijn altijd flink wat dwarse stemmers.

De veertig zetels die de Republikeinse partij overhoudt, zijn wel een teken van de afnemende invloed van die partij. Het is de vraag of de Republikeinen het front gesloten kunnen houden, nu het al een tijdje aan het rommelen is binnen de partij, er geen geloofwaardige leider naar voren is getreden en de Republikeinse talking points (lagere belastingen, anti-abortus, anti-homo) steeds minder weerklank vinden bij brede lagen van de Amerikaanse bevolking.
De Republikeinse partij staat voor de keuze tussen het Amerikaanse 'heartland' met zijn conservatieve opvattingen en de modernere, grootsteedse en meer gematigde bevolkingsgroepen waar electoraal meer te halen is.

dinsdag 30 juni 2009

Film over de voedingsindustrie

'Food inc', oftewel 'De BV Voedsel' is een film die gaat over de praktijken van de voedingsindustrie. In Amerika. Het beeld is niet gunstig. De voedingsindustrie manipuleert voedsel, mensen en politiek, levert ongezonde producten waar mensen echt letterlijk ziek van worden en dood aan gaan, heeft zichzelf met hulp van de regering Bush boven de wet geplaatst en maakt op die manier miljardenwinsten.
De film wordt op IMDB gewaardeerd met 8.2 sterren, een idioot hoge rating. In de reviews kun je alvast informatie opdoen, dat is een heel handige manier om een film te leren kennen voor je 'm gaat zien. Hier is de trailer van 'Food inc':



Ik vind het een beangstigende gedachte dat grote multinationale bedrijven zoveel invloed krijgen dat ze zelf voor rechter kunnen gaan spelen. Of het in Europa beter is geregeld zou ik ook niet zomaar durven zeggen. Op de achtergrond speelt -voor mij- de discussie of het wenselijk is op termijn een aandeelhouderseconomie te creëren. Er is op het eerste gezicht niets op tegen dat mensen partner worden in een bedrijf; er is wel iets op tegen om met oneerlijke middelen foute producten in de markt te zetten met het oog op winst op korte termijn. Aandeelhouders lopen zo het risico medeplichtig te worden aan criminele of immorele praktijken. Ze hebben er dan belang bij om de praktijken in stand te houden voor de winst, informatie te onderdrukken om zelf buiten schot te blijven en te liegen om zichzelf en de buitenwereld voor de gek te houden over wat er feitelijk gebeurt.

'Ode to Cynthia'



Mike Oldfield nam in 1978 het dubbelalbum 'Incantations' op. Het is in muzikaal opzicht een ontwikkeling op zijn eerdere albums ('Tubular Bells', 'Hergest Ridge' en 'Ommadawn') in die zin dat het minder divers is, en toch langer. Het is meer een variatie op een thema dan een aaneenrijgen van thema's, melodieën en ideeën. Zijn de eerdere albums afwisselender, 'Incantations' heeft een grotere spanningsboog en is intenser doordat Oldfield de diepte inspringt en zijn thematisch materiaal uitpluist tot in de verste hoeken. Een enigszins afwijkende, maar grondige bespreking van het album vind je hier.

Het album eindigt met de 'Ode to Cynthia' van de 16e/17e eeuwse dichter Ben Jonson. 'Cynthia' is ook wel 'Diana', de godin van de jacht en van de maan. Het is de moeite waard de volledige tekst over te nemen:

Queen and huntress, chaste and fair,
Now the sun is laid to sleep,
Seated in thy silver chair,
State in wonted manner keep.

Earth, let not thy envious shade
Dare itself to interpose;
Cynthia's shining orb was made
Heaven to cheer when day did close.

Lay thy bow of pearl apart,
And thy crystal-shining quiver,
Give unto the flying hart
Space to breathe, how short soever.

Hesperus entreats thy light,
Goddess excellently bright.
Bless us then with wished sight
Thou that mak'st a day of night.




Hij ziet er verbazend modern uit. Jonson leefde van 1572 tot 1637 en was dus deels een tijdgenoot van William Shakespeare. Hij schreef satirische stukken ('The devil is an ass' springt er wat mij betreft uit als titel) die draaien om hypocrisie, corruptie en de manieren waarop mensen er in slagen elkaar te besodemieteren. Niks nieuws onder de zon.
De waardering voor kunstenaars wil nog wel eens fluctueren naar de mode van de tijd. Jonson was immens populair in de zeventiende en achttiende eeuw, werd minder populair in de romantische negentiende eeuw toen hij nogal onterecht tegen Shakespeare's romantische genie werd afgezet en beleefde in de twintigste eeuw een relatieve herwaardering.

Het album van Mike Oldfield draait tekstueel om Diana. Op kant 1 (als we uitgaan van de dubbel-lp met vier zijden, zoals die in 1978 uitkwam) zingt een koor de naam 'Diana' meermaals. Op kant drie zingt Maddy Prior van Steeleye Span het gedicht 'Hiawatha' van de Amerikaanse dichter Henry Wadsworth Longfellow. Ook hier in de eerste regels al de maan:

By the shores of Gitche Gumee,
By the shining Big-Sea-Water,
Stood the wigwam of Nokomis,
Daughter of the Moon, Nokomis.
Dark behind it rose the forest,
Rose the black and gloomy pine-trees,
Rose the firs with cones upon them;
Bright before it beat the water,
Beat the clear and sunny water,
Beat the shining Big-Sea-Water.




Dan komt op kant vier dus nog de 'Ode to Cynthia', ode aan de maan/vrouw. Het is moeilijk te beoordelen wat voor waarde Mike Oldfield hechtte aan de literaire betekenis van zijn album, of wat hij er mee wilde uitdrukken. Mijn inschatting is, dat Oldfield vooreerst een muzikaal statement wilde maken en dat hij greep naar 'iets literairs' om zijn hoge ambities mee te onderstrepen. Had hij een ode aan de vrouw willen maken, had hij dat wel iets uitgesprokener en persoonlijker kunnen doen.

Bedonderen is een kunst



De Amerikaanse conservatieve spreekbuis drudgereport kopt vandaag met: "Obama veroordeelt coup in Honduras, kiest de kant van Chavez en Castro".

Als je het artikel leest waar de kop naar linkt (op drudge wordt niets zelf geschreven, behalve de koppen en een incidenteel 'flash'-artikel, dat meestal ook niet klopt), komen daar Castro en Chavez niet eens in voor. Nou vooruit, Chavez wordt genoemd, in een terzijde die bedoeld is om aan te geven dat de regering Bush zich anders opstelde tegenover Latijns-Amerika. Aan de kant van Obama wordt slechts de Europese Unie genoemd, die veroordeelt de coup eveneens.

Naar Nederlandse wetgeving en rechtspraak is het bij mijn weten zo dat je de grens naar laster overschrijdt als je dingen in je artikelen zet die onwaar zijn. Het zou best eens kunnen dat drudge hier die lijn overschrijdt. Door een kop te maken die Obama op één lijn zet met Castro en Chavez, terwijl het artikel in kwestie volslagen neutrale berichtgeving over de kwestie in Honduras is, maakt drudgereport negatieve onwaarheid publiek.

Conservatieven in Amerika, altijd vol van uitspraken over patriottisme, vaderland en moraliteit, geven geen bliksem om de waarheid als ze moeten leven met een hun onwelgevallige uitslag van een democratisch verkiezing, oftewel, als er iemand tot president is gekozen die niet hun keuze is. Te triest voor woorden. Sore losers.

vrijdag 26 juni 2009

King of pop naar huis

Ik was er niet kapot van en ik ben er niet kapot van. Madonna kan naar eigen zeggen niet ophouden met huilen. Dat geloof ik best, het moet hard zijn op je vijftigste zo ongeveer voor het eerst geconfronteerd te worden met je eigen sterfelijkheid. Of zelfs maar het voorbijgaan van je jeugd. Stel je voor. 'I can't stop crying'. Indeed.

Er moet toch iets positiefs over Michael Jackson te melden zijn, dacht ik. Hij beleefde zijn grootste successen in de jaren tachtig. Die jaren waren het zwartste decennium in de muziekgeschiedenis, hoorde ik Jan Akkerman ooit eens zeggen en ik ben het hartgrondig met hem eens. Digitale opnames waren de waan van de dag, met een technische stand van zaken die te vergelijken was met foto's van te lage pixeldichtheid. Muziek uit die tijd klinkt net zo als te groot opgeklikte foto's er uit zien. Snaredrums klonken als neerstortende ruimteschepen uit Japanse tekenfilms met kinderen met veel te grote ogen. 'Drums, drums and more drums', zei Danny Kortchmar over een album van Neil Young dat hij toen ooit produceerde. ('Landing on water', een zekere mededinger naar de titel van slechtste Neil Young-album ooit)

Maar goed, ik heb iets gevonden. Het is aardig dat de totaal sexloze Whacko Jacko zo sterk uit de hoek komt met een stomende versie van John Lennon's ode aan het gezamenlijk orgasme. Verder bevat de clip alle yekkie elementen van de jaren tachtig. Let op de getoupeerde haren, Steinberg bas, Simmons drums, leren jasjes met kraag, nou ja, teveel om op te noemen, het is yekkie all over.



Ik kom binnenkort nog eens terug op die Japanse tekenfilms. Daar ben ik inmiddels een groot liefhebber van geworden. Geïnteresseerden, kijk alvast hier eens.

Senators en sex

De lijst met Republikeinse politici die het veld moesten ruimen na een sexschandaal is lang en interessant. De gouverneur van South Carolina, George Sanford is de meest recente. Hij was ineens weg, niemand wist waar hij zat. Volgens zijn staf was hij aan het wandelen in Argentinië. Het bleek dat het om andere fysieke inspanningen ging. Maar hee, wie zou hem zo'n knappe vrouw willen ontzeggen?



Er zijn ook alweer berichten dat dit een hoax is en helemaal niet de vrouw in kwestie. Ik had ook een jongere dame dan een 43-jarige met twee kinderen verwacht.
Vorige week gaf senator John Ensign van Nevada toe dat hij een affaire had met een dame van zijn staf ('staf' huh...), was John McCain ook al niet getrouwd met zo'n 'staffer' waarvoor hij zijn vrouw en kindertjes in de steek liet? Senator Larry Craig van Idaho was ook een goeie, hij werd betrapt toen hij mannen om sex vroeg op een publiek toilet. David Vitter, kandidaat-senator in Louisiana, stond op de klantenlijst van de madam in Washington DC die republikeinse klanten van escort voorzag.

Als de mannen in de republikeinse partij zich niet snel volwassener gaan tonen, kan het niet anders of we krijgen in 2011 te maken met de onovertroffen Sarah Palin als republikeinse presidentskandidaat. De dame die sneller babbelt dan haar brein kan formuleren gaat ons dan amuseren met nog grotere taalkundige vondsten dan de beroepsstotteraar George W. Bush het voor elkaar kon stoethaspelen. Lijkt me een goed plan.

donderdag 18 juni 2009

Oude liefde roest niet

Op strooptochten door youtube kom ik nog wel eens wat onverwachts tegen. Allemachtig, wat een gave David Gilmour-solo... band met Pino Palladino op bas, wie er verder spelen weet ik niet. Het is de band van de About Face-tour, Gilmour's solo-album uit 1984.

woensdag 17 juni 2009

Zo worden we bedonderd


Op mijn rondje langs de opiniepagina's kwam ik op een stuk in de New York Times. Dat is toch niet de minste krant en een mooi podium voor iemand's opinie. Ik las in 'Iran's hidden revolution' dat de macht in Iran inmiddels in handen is van een militaire dictator.
De boodschap verbaasde me nogal, omdat ik eraan gewend was geraakt dat Iran bestuurd wordt door twaalf 'wijze mannen', religieuze leiders die de kieslijsten samenstellen, bestuurders en generaals aanwijzen en ga zo maar door. Een fraaie democratie is het niet, maar een militaire dictatuur?

Danielle Pletka, de schrijfster van het stuk, heeft natuurlijk argumenten voor haar stelling.
President Ahmedinejad, zo schrijft ze, heeft zijn presidentschap gebruikt om voormalige wapenbroeders uit de Revolutionaire Garde te benoemen in zijn kabinet. Veertien van de negentien ministers komen uit de Garde, een organisatie die, aldus Pletka, 'ervan verdacht wordt terroristische operaties in de jaren tachtig gesteund hebben'. Zucht. Wie steunde in de jaren tachtig ook weer de mujahedin in Afghanistan (de latere Taliban) en Saddam Hoessein, om maar twee voorbeelden uit de regio te noemen? O ja, de VS.
De echte leider van Iran, Ayatollah Khamenei, steunt Ahmedinejad volgens Pletka omdat hij wel moet. Als het regime wil overleven kan het geen enkele 'zachte' verandering toestaan.
En in de laatste alinea beweert Pletka dan nog dat Iran onder deze veronderstelde militaire dictatuur helemaal geen behoefte heeft aan een dialoog met het westen. Daarmee suggereert ze dat Obama's toenadering tot Iran fout is.

Danielle Pletka werkt op het American Enterprise Institute. Wat dat is, vindt u op deze wiki. 'Een conservatieve en neo-conservatieve organisatie'. Ah ja, dat waren die mensen die ons eerder de succesvolle oorlog in Irak brachten, toch?
En inderdaad, ik vond een interview uit juli 2002 (acht maanden vóór de lancering van 'shock and awe' en die groenige nachtkijkerbeelden uit de omgeving van Bagdad). Daarin zegt mevrouw Pletka in antwoord op de vraag of een militaire aanval op Irak niet lastig gaat worden: "I don't agree with you. I don't want to be cavalier about American forces or about any human life, but I don't believe that the people who allege that this is going to be a monstrous campaign, with lots of deaths and great difficulty, are correct. I think there are plenty of good arguments to be made that this will be easier than a lot of people think."

En zeven jaar later, met de oorlog in Irak nog in volle gang, met dik vierduizend Amerikaanse doden en waarschijnlijk tegen de twee miljoen Iraakse doden en ettelijke vluchtelingen in de regio, wil deze mevrouw mij iets vertellen over het regime in Iran? Misschien dat George W. er in trapte met zijn beperkte verstandelijke vermogens, maar ik wil betere argumenten horen.

dinsdag 16 juni 2009

Beter goed gestolen...

In mijn playlistje hiernaast heb ik op dit moment een nummertje van Kraftwerk staan, 'Tour de France'. Ja, 't is de tijd van het jaar, nietwaar. Nou blijkt op de wiki-pagina van dat liedje te staan dat er een 'quote' in zit van een deel van de fluitsonate no. 1 van Paul Hindemith. 'Heiter und bewegt'. Dat zoeken we even op...



Ik heb er een stuk of wat beluisterd op youtube, voor mij klonk deze het beste. Pianiste slaagt erin het niet wollig te maken, mooi synchroon op belangrijke punten. Fluitist piept niet als-ie de hoogte in klimt. Ze zijn vast heel beroemd en ik zeg iets doms...

Gemiste kans



In de zomer van 2008 werd aan Maarten van Rossem namens de PvdA het verzoek gedaan om lijsttrekker voor de Europese Verkiezingen te worden.
Ik hoorde Van Rossem er gisteravond op de radio over praten. Hij had het graag gedaan, zei hij, maar hij vond zichzelf te oud: 'ja, ik had net John McCain afgeschilderd als een verwarde bejaarde -wat hij ook was trouwens- en dan kun je het niet maken om daar zelf te gaan staan'.
Maar de Europese Unie is een zegen voor Nederland en natuurlijk moet die uitgebreid worden met Kroatië en Turkije. Tja, zei Van Rossem, dat is wel niet precies het standpunt van de PvdA, maar je hoeft niet altijd voor de volle honderd procent het partijstandpunt te ondersteunen om toch lang lid en supporter van die partij te zijn. En hij had graag de degens gekruist met anti-Europeanen zoals de mensen van de PVV, om af te rekenen met hun 'paranoïde leugens'.

Update: Van Rossem was gisteravond zelfs bij Knevel en van den Brink. Hij zegt er ongeveer hetzelfde. Verder een enorme tijdverspilling over de oninteressante vraag of Wouter Bos gelogen had in een verkiezingsfilmpje.

Het einde van de dollar?

Dat de dollar zijn waarde zou verliezen, staat al een tijdje vast. Willem Middelkoop van RTL-Z schreef er twee jaar geleden al een boek over. In het kort komt de stelling er op neer dat de waarde van de dollar niet te handhaven is door de schuldpositie van de VS. Het enige dat de dollar boven water houdt is zijn status van 'reserve currency', de valuta waarin regeringen hun geld beleggen. China, Arabië en India hebben reusachtige hoeveelheden dollars (in de vorm van staatsobligaties), waarmee ze in feite de militaire macht van Amerika overeind houden.
Als de dollar zijn status van 'reserve currency' verliest, valt de bodem er onder uit. Sommige mensen verklaren grote delen van de geopolitiek uit Amerika's financiële omstandigheden. De oorlog met Irak zou in die optiek gevoerd zijn omdat Saddam zijn olie in euro's en niet meer in dollars wilde verhandelen.
Er zijn geruchten dat China al een tijdje probeert van zijn dollars af te komen. Dan kunnen ze nog wel even vooruit, want ze hebben er zo'n twee biljoen van. (2.000.000.000.000)
In dit grafiekje kun je trouwens al zien dat er toch al een beetje verschuiving in de reserve currencies is waar te nemen:



Zes 'euraziatische' landen hebben zich verenigd in de 'Shanghai Cooperation Organisation': Rusland, China, Oezbekistan, Kirgizië, Tadzjikistan en Kazachstan. Er zijn nog vier 'toeschouwers': Iran, India, Mongolië en Pakistan.
Deze landen kwamen op maandag 15 en dinsdag 16 juni bij elkaar om te praten over een nieuwe 'reserve currency'. President Medvedev van Rusland riep daar al eerder toe op. Hij deed het niet helemaal onlogische voorstel om de geldstandaard van het IMF, de SDR's of Special Drawing Rights' daar voor te gebruiken. Hier een filmpje van Russia Times over de bijeenkomst:



In de VS zijn al berichten in de pers verschenen die het einde van de dollar, de Amerikaanse hegemonie en het Amerikaanse tijdperk aankondigen. Het is voor ons Europeanen natuurlijk aardig dat het betekent dat wij een plaatsje opschuiven in de rangorde der volkeren.
Zou Geert Wilders hier al rekening mee houden?

maandag 15 juni 2009

Primaire bronnen #2

Op het weblog van de Amerikaanse historicus David Kaiser komt een aanvulling op zijn eerdere stuk, waarin hij de memoranda bespreekt die de onderbouwing vormden voor het martelbeleid van de regering Bush.



Die onderbouwing bestond uit verschillende onderdelen: ontkrachting van de geldigheid van de verdragen waar de VS aan gebonden was, inperking van de begrippen in de verdragen waardoor strafbaarheid ontbreekt en verwijzing naar juridische bronnen die de ontkrachting en het ontbreken van strafbaarheid ondersteunen.

De Vs hebben verdragen aangaande marteling onderschreven en in hun nationale wetgeving geïmplementeerd. John Yoo redeneert echter in zijn memo dat een deelnemende staat best een reservering op zo'n verdrag mag maken. Dat kan inderdaad, het feit is echter dat dat bij de ratificatie niet gebeurd is. Dat hindert niks volgens Yoo, omdat het verdrag bij ratificatie is omschreven als een 'overeenkomst' ('understanding') en dat kun je interpreteren als een reservering.

Deze redenering komt neer op: 'wit is een kleur, zwart is ook een kleur, dus als iemand wit zegt, kan hij ook zwart bedoelen'.



Maar ja, met die reservering ben je er niet, want je mag nog steeds niet martelen volgens de verdragen. Dus is het dan van belang om te stellen dat in sommige omstandigheden de verdragen niet gelden. De omstandigheid wordt door Yoo gevonden in 'the right of national self-defense'. Het belang van de nationale veiligheid is groter dan dat van internationale verdragen. En wat de nationale veiligheid aangaat, de president maakt uit wat dat is.
Het eerste probleem met deze redenering is dat het de president tot absolute vorst verheft. Het tweede probleem is dat het Supreme Court van de VS zich heeft uitgesproken tegen deze redenering.

Omdat het falen van de redenering van Yoo eventuele uitvoerenden van het beleid (degenen die de martelingen uitvoeren) in de beklaagdenbank zou kunnen brengen, is verdere argumentatie vereist. Die moet de beklaagden ontlasten van schuld. Yoo doet dat door het begrip 'martelen' te onderwerpen aan een restrictieve uitleg, die er uiteindelijk op neerkomt dat martelen alleen martelen is als het leidt tot 'pijn die blijvende schade toebrengt'.
Met andere woorden: als je het overleeft, ben je niet gemarteld. Met deze stelling wordt ook meteen de bewijslast omgedraaid: het slachtoffer moet natuurlijk eerst bewijzen dat de hem toegebrachte schade permanent is. Iedereen die bekend is met het begrip 'causaliteit' weet hoe moeilijk dat voor een slachtoffer gemaakt kan worden. Ik bedoel: ten eerste kun je zeggen dat het niet klopt wat het slachtoffer zegt. Dan kun je nog zeggen dat de gedraging niet tot de schade geleid heeft. En dan is er nog eigen schuld. Enzovoort.

Tenslotte een opmerking over de juridische onderbouwing van het door Yoo gestelde. Je zou verwachten dat hij in zijn bronnen verwijst naar uitspraken van het Supreme Court om de door hem aangevoerde stellingen te onderbouwen. Dat gebeurt stelselmatig niet. In plaats daarvan verwijst Yoo naar interne memo's en brieven, waarin reeds vooruit gelopen wordt op zijn stellingen. Ik vind dat niet sterk. In laatste instantie is het zelfs bedrog.

De toekomst van onze rechtspraak



Arbitrage wordt steeds populairder. Dat uit zich op verschillende manieren. Mediation komt steeds vaker voor, met name bij echtscheidingen en arbeidsrechtelijke geschillen. Het scheelt tijd en geld, wordt geïnitieerd en begeleid door de betrokken partijen en ontlast de rechterlijke macht.
Aan andere vormen van arbitrage kleven soms bezwaren, zoals veel mensen die te maken hebben gehad met het medisch tuchtcollege kunnen beamen. De arbitrage wordt dan gebruikt om de eigen beroepsgroep te beschermen en voor schadevergoeding te behoeden.

In de VS is het inmiddels gebruikelijk dat werkgevers anticiperen op mogelijke rechtsgang door in het contract op te nemen dat, in geval van een geschil, er arbitrage zal plaatsvinden. De werknemer kan dan dus niet naar de rechter. Als hij besluit tot arbitrage moet hij betalen om gehoord te worden. De arbiter, die is gekozen door de werkgever, beslist in 94 procent van de gevallen in het voordeel van de werkgever. Beraadslagingen en overwegingen van de arbiter zijn geheim.
Dit soort procesgang leidt natuurlijk tot excessen. Het bekendste geval is waarschijnlijk dat van een twintigjarige vrouw die, in dienst van Kellog-Brown-Root, een minder plezierige ervaring had die velen van ons minder goed zouden verwerken dan zij het ogenschijnlijk gedaan heeft.

Jamie Leigh Jones ging naar Irak, kreeg een drankje van een collega en verloor het bewustzijn. Toen ze weer bijkwam had ze verwondingen aan haar dijen, borst en benen. Ze bleek meerdere malen verkracht en gesodomiseerd te zijn door verschillende mannen. Dat is althans haar verklaring. Het hoeft geen verbazing te wekken dat die verklaring wordt aangevochten. Het is echter zo dat, door de arbitrage-clausule in haar contract met KBR, de bewijsstukken in de zaak in handen zijn van de arbiters. En die zijn dus niet onafhankelijk. Luister hier naar Jamie en haar advocaat die de zaak uit de doeken doen, met details die je misschien niet wilt horen:



Jamie Leigh Jones probeert in het Amerikaanse congres gehoord te worden, zodat ze haar zaak voor de rechter kan brengen. Tot dusver zonder succes. Ze heeft een stichting opgericht, de Jamie Leigh Foundation, voor slachtoffers van misdaden in dienst van bedrijven die voor de Amerikaanse overheid werken.

zondag 14 juni 2009

Ouwe Neil

Voor de zondag, Neil Young in Ahoy, 7 juni 2009. 'Cortez the Killer' bestaat uit drie akkoorden: e-mineur7, d-add9 en a-mineur7. Het origineel staat op de LP 'Zuma', ook bekend van de mooie cover:



Frank Sampedro speelde toen de ondersteunende gitaarpartij: "I had some angel dust. Conned Billy (Talbot, de bassist) into smoking it with me. We recorded 'Cortez', I'm sitting there nodding out. That was the take. I had the song all turned around - I thought the second chord was the first chord. It's only three chords."
In een uitlating die bevestigt wat ik al dacht, namelijk dat 'Zuma' een soort opruiming van oude rommel is; jeugdmateriaal en losse ideeën, zegt Neil Young ergens dat hij 'Cortez' schreef toen hij op de middelbare school zat en teveel hamburgers gegeten had. "ik at zes hamburgers of zo. Voelde me verschrikkelijk, echt slecht. Er was nog geen MacDonalds. Ik was geschiedenis aan het leren en ik werd 's morgens wakker en had dit liedje geschreven." (Jimmy McDonough, Shakey, p. 491)

maandag 1 juni 2009

Tegenstellingen



Shell-topman Jeroen van der Veer zei vanmorgen op Radio 1 dat hij voor tweemaal zoveel geld als hij verdiende (tien miljoen euro per jaar) het niet beter gedaan zou hebben. Maar voor de helft had hij het evenmin slechter gedaan. Duh.
Het beloningenstelsel bij Shell is het resultaat van een afweging van binnen- en buitenlandse belangen en de internationale markt, zei hij en in de top van Shell zitten acht buitenlanders en die moet je naar internationale maatstaven belonen, of anders... tja, anders wat?
Topmanagement is topsport, zei hij, maar hij doet wel aan duursport en dat gaat niet zonder een acht uur training in de week en veel slapen.

In dit korte filmpje wordt de zaak van een Nigeriaanse stam tegen Shell uit de doeken gedaan. Het is in de internationale markt ongebruikelijk om de kosten op mens en milieu door te berekenen in de prijs van je producten. Als we dat nou eens deden, dan wist de consument tenminste wat zijn benzine, zijn houten klapstoeltjes, zijn koffie en chocola, zijn melk en vlees en ga zo maar door echt kosten. Kun je ook een eerlijke keus maken.

donderdag 28 mei 2009

Een groot mysterie

Dingen kunnen soms jaren bestaan zonder dat je er weet van hebt. Nu ik erover nadenk: eigenlijk bestaan verreweg de meeste dingen in het universum -en die daarbuiten- zonder dat ik er erg in heb. Voor alles wat zich buiten de atmosfeer of dieper dan een meter onder de grond bevindt is dat natuurlijk niet zo heel verwonderlijk, maar als het de carrière is van een heel begaafde komiek is het wel iets waarvan ik me afvraag: waarom wist ik dat niet? Waarop dan meestal weer het antwoord is: kom toch ook eens uit je hok. Maar ja, het is hier lekker knus en warm, en er zijn niet te veel mensen...



De goeie man is inmiddels overleden aan de gevolgen van zijn drankgebruik, wat het niet onaanzienlijke voordeel biedt dat je een overzicht van z'n verzameld werk kunt krijgen.

dinsdag 26 mei 2009

Gek genoeg voor woorden


Een verhaal over de waanzin van oud-president George Walker Bush (hij kreeg die middelste naam van overgrootvader George Herbert Walker, bankier en reder, schoonvader van Prescott Bush, vader van George Herbert Walker Bush, de 41e president van de VS -dat leest al aardig bijbels) wil ik altijd wel en niet weten. Ik heb nog wat haar op m'n hoofd dat er van overeind kan gaan staan.

Maar luister, dit is echt raar: toen Bush in 2003 probeerde om bondgenoten voor de 'coalition of the willing' te krijgen voor zijn inval in Irak, benaderde hij de Franse president Chirac met een verhaal uit de bijbel. Uit de apocalyps citeerde hij het verhaal over Gog en Magog, de landen die door Satan verleid worden en door God met vuur vernietigd. Zo moesten de bondgenoten ook ten strijde trekken, want God wilde het conflict gebruiken om 'de vijanden van zijn volk te vernietigen voordat de Nieuwe Tijd begint.'
Wauw.
En niemand belde de dokter even?

Toch niet het einde van de wereld?


Op 30 april was er een symposium in het Metropolitan Museum of Art in New York. Het symposium ging niet over nieuwe trends in de kunst, maar over de wereldeconomie. Deelnemers waren oud-senator Bill Bradley, de historicus Niall Ferguson, de nobelprijswinnende econoom Paul Krugman, zijn collega (maar zonder Nobelprijs) Nouriel Rubini, de extreem rijke beurshandelaar George Soros en Robin Wells, ook econoom en getrouwd met Paul Krugman.

Je mag zo'n forum, zeker naar Amerikaanse begrippen, behoorlijk 'liberal' noemen. De consensus in het debat was dan ook dat de overheid er goed aan heeft gedaan om in te grijpen zoals ze gedaan heeft. Niall Ferguson maakte daar een belangrijke kanttekening bij: "The lesson of economic history is very clear. Economic growth does not come from state-led infrastructure investment. It comes from technological innovation, and gains in productivity, and these things come from the private sector, not from the state."

Je kunt het moeilijk oneens zijn met zo'n opmerking. Wel doet het bij mij de gedachte opkomen dat wellicht ook deze zaken eindig zijn. Voor winst in productiviteit gaat dat zonder meer op; het rendement van een mens is beperkt tot zijn maximale inspanning, machines hebben ook onderhoud nodig en de geweldige slag die er sinds een jaar of tien gemaakt is in de informatiestromen zit misschien ook wel eens aan zijn limiet. In tal van branches is het outsourcings-effect uitgeput en kan er nergens meer goedkoper geproduceerd worden dan er nu gedaan wordt.
Wat de technologische innovaties betreft blijkt altijd weer dat je daar geen voorspellingen kunt doen. In films van twintig jaar geleden heeft er nog niemand een mobiele telefoon. Sterker nog: ik kan me niet herinneren in enige science-fiction film van voor 1990 ooit iets gezien te hebben dat lijkt op de communicatiemethoden die wij allemaal ineens heel normaal zijn gaan vinden. Maar dat is maar een onderdeel van technologische innovatie. Zijn er terreinen waarop we technologische sprongen kunnen verwachten?

Of zijn we nu, net zoals Francis Fukuyama het beweerde over politieke systemen, aan het 'einde van de geschiedenis' gekomen waar het economische groei betreft?

De sporen van de toekomst zijn al zichtbaar -en moeten dat ook zijn trouwens, omdat daar nu eenmaal de probleemgebieden liggen- in duurzame innovatie, waterbeleid, duurzame energieopwekking en voedselproduktie.
En Niall Ferguson kan wel zeggen dat die dingen uit de private sector moeten komen, ik heb daar ook helemaal niets op tegen, maar er zijn wel vaak grote investeringen gemoeid met de grootschalige implementatie van projecten in deze sectoren.

Dat laat onverlet dat er grote mogelijkheden zijn voor kleine bedrijven die met oplossingen op deze terreinen komen. Ongetwijfeld zijn er investeerders zoals George Soros die ontwikkelingen in deze markt al lang in de gaten houden en er hun geld in stoppen, terwijl hun voorzichtiger collega's hun geld steken in grondstoffen en goud. Op de lange termijn lijkt een investering in nieuwe technologieën eigenlijk een veel beter renderende zaak te zijn.

Economische groei zou best wel eens dwingend kunnen samenhangen met de omschakeling naar andere technologieën en andere, meer kleinschalige en lokale vormen van productie.

maandag 25 mei 2009

Bernhard Kohl niet terug met doping



De Oostenrijkse wielrenner Bernhard Kohl won vorig jaar de bergtrui met bolletjes in de Tour de France. Hij werd later betrapt op het gebruik van de EPO-variant CERA en zijn trui en derde plaats in het klassement werden hem afgepakt. Kohl meldt nu op zijn website dat hij niet wil terugkeren in het peloton. Hij doet daarbij een paar opmerkelijke uitspraken.
"Zonder doping maak je geen kans bij de top. Ik wil geen dubbelleven meer dat op leugens gebaseerd is."
"Ik heb me vrijwillig met doping ingelaten, in een systeem waar je zonder doping niet kunt winnen."
"De schone sportheld die we graag willen zien is een fictie. Talent, training en keiharde discipline zijn op een gegeven moment niet meer genoeg. Doping is dan vaak de regel."
Kohl begon op zijn negentiende met doping. "Je staat voor de keuze: doping of stoppen met profsport. Ik koos voor de profsport, met de bekende gevolgen."

Bernhard Kohl geeft op zijn website aan dat schone topsport alleen mogelijk is als je de jeugd wijst op de gevaren van doping. Die gevaren zijn niet zo moeilijk op te sommen: sinds het gebruik van EPO midden jaren tachtig op gang kwam is er een opvallende toename van het aantal hartstilstanden geweest. Jonge renners slapen in en worden niet meer wakker.
Bjarne Riis won in 1996 de Tour de France omdat hij zijn hematocrietwaarde tot zestig procent durfde te laten oplopen. Het bloed wordt dan letterlijk zo dik als stroop. De bloeddruk stijgt en het hart moet navenant harder werken. Door de toegenomen hoeveelheid zuurstof in het bloed gaat het hart ook langzamer pompen en soms houdt het gewoon op. Dat is het risico van topsport.

Einde discussie waterboarding

Erich 'Mancow' Muller, een conservatieve radiomaker uit Chicago, wilde aantonen dat het heus wel meeviel met dat waterboarden. Hij zou het wel even ondergaan en hij was er van overtuigd dat het 'just like being in the tub' was.
Het pakte anders uit: 'het was onmiddellijk... ik wil dit niet zeggen, maar het is martelen.'
Hoe onmiddellijk het is, kun je zien op het eerste filmpje. Muller houdt het nog geen vijf tellen uit.

View more news videos at: http://www.nbcmiami.com/video.


En Muller's reactie in het tweede filmpje. "Het is veel erger dan ik dacht... ik dacht dat ik het dertig, zestig seconden uit kon houden... absoluut martelen, ik bedoel, het is verdrinken... ik ben als kind ooit verdronken, ze moesten me reanimeren. Ik herinner me het gevoel en het is dat gevoel van verdrinken."

View more news videos at: http://www.nbcmiami.com/video.


Discussie gesloten, toch? Alsjeblieft zeg...

woensdag 20 mei 2009

Eiland van de week: Falkland Islands



De jaren zeventig hielden voor mij op in 1982. Toen Margaret Thatcher op de televisie verscheen en vertelde dat zij een Brits gebiedsdeel op twaalfenhalf duizend kilometer afstand ging beschermen, was het gedaan met de idealen van vrede en vooruitgang. Ik had er precies geen erg in waar het over ging, maar er was iets kapot. En die Thatcher was een raar mens.
De weken daarna waren ineens gevuld met oorlogsnieuws; dat had ik nog nooit meegemaakt. Er was iets met een kruiser die met man en muis gekelderd werd en ik geloof dat zelfs het voormalig Nederlandse vliegdekschip Karel Doorman nog iets met de strijd te maken had. Dat schip hadden we namelijk aan Argentinië verkocht.

Over de uitkomst van de Falkland-oorlog bestaat geen twijfel: Argentinië werd verslagen. Het was het begin van het einde voor het kolonels-regime dat Nederland in 1978 de wereldtitel had ontnomen door de paal voor de inzet van Rensenbrink te schuiven. (Hier op 2:00)
De inwoners van de eilanden kregen de Britse nationaliteit en zelfbestuur binnen het Britse koninkrijk. De oorlog kostte 649 levens aan Argentijnse kant en 258 aan Britse kant en leidde overigens tot misschien wel de beste Pink Floyd-elpee 'the Final Cut'. Youtube-afspeellijst hier.



De Falkland eilanden werden in 1600 (of 1598 al naar gelang je bronnen) ontdekt door de Nederlandse VOC-ontdekkingsreiziger Sebald de Weert. De Fransman Bougainville (zie ook mijn post over Bougainville eiland) stichtte er de eerste nederzetting, in 1764. Na wat getouwtrek kwamen de eilanden in 1833 weer onder Brits bestuur. In 1914, tijdens de Eerste Wereldoorlog, vond er een mysterieuze zeeslag plaats tussen de Britten en de Duitsers, waarbij de Duitsers verslagen werden. Wat de Duitsers daar te zoeken hadden is een twistpunt onder historici. De meest aannemelijke verklaring kwam ik tegen in het boek over IG Farben van Joseph Borkin, waarin hij stelt dat het de Duitsers ging om salpeter, dat ze nodig hadden voor het maken van munitie. Het verliezen van de zeeslag had tot gevolg dat de produktie van synthetische alternatieven van eminent belang werd, waardoor de Duitse chemische industrie haar belangrijke positie kreeg.
Na de Tweede Wereldoorlog was er gesteggel rond de zeggenschap over de eilanden. Argentinië wou ze graag hebben, maar de ongeveer tweeduizend bewoners wilden zelf graag onder Brits bestuur blijven. In 1982 besloten de Argentijnse kolonels dat het inpikken van de eilanden wel goed voor hun imago zou zijn, maar dat liep dus mis. Tegenwoordig willen de eilandbewoners nog steeds Brits blijven en de status quo blijft dus gehandhaafd.



De eilanden zijn niet precies heel klein, met een oppervlakte van zo'n twaalfduizend vierkante kilometer (bijna eenderde van Nederland). Het is er bepaald fris, met een zomertemperatuur van een graad of dertien en een wintertemperatuur van een graad of twee. In 2003 woonden er ongeveer drieduizend mensen en 500.000 schapen. Die schapen zijn een voorname bron van inkomsten, daarnaast wordt er druk gevist in de wateren rond de eilanden en komen er jaarlijks een stuk of dertigduizend toeristen de kas spekken. Die komen met een cruiseschip even buurten of naar de indrukwekkende natuur kijken.





Er is een toeristische website voor de Falkland eilanden. Reizen vanuit Nederland moet lukken vanaf een tweeënhalfduizend euro. Rust en ruimte gegarandeerd, vol programma, wel even het geheugen van de camera leegmaken voor je begint.



Te gek om los te lopen

Ik dacht al tijden dat George W. Bush de intelligentie en ontwikkeling van een kleuter had. In dat vooroordeel werd ik bevestigd door de colleges van Maarten van Rossem die ik in 2007 volgde. Hij noemde W. een malloot.
Het blijkt nu dat wij van onverwachte zijde in onze opvattingen gesteund werden. Niemand minder dan Donald Rumsfeld, de minister van Oorlog onder wiens onbekwame leiding de invasie in Irak plaatsvond, dacht net zo over zijn baas als wij dat deden.
Anders stuur je toch niet dit soort absurde memo's naar hem toe?

maandag 18 mei 2009

Ze stelen m'n ideeën!



Dat gaat nu al zover dat ze die stelen voordat ik ze verzonnen heb. In de weekendbijlage van de New York Times schrijft de Britse historicus Niall Ferguson over de meest recente economische crash. Ferguson heeft de niet onsympathieke, prikkelende neiging om tegendraads en betweterig te wezen. Dat doet hij ook in dit artikel.
Ferguson zegt dat de instorting van de banken niet zozeer is toe te schrijven aan deregulering (wat wij volgens hem allemaal abusievelijk veronderstellen), maar aan verkeerde en vooral verkeerd gehanteerde regulering. De grootste blunder, schrijft hij, is dat de FED bij het vaststellen van zijn monetaire politiek niet zozeer naar de tegoeden in de financiële sector keek als wel naar de consumentenprijzen. De de facto negatieve rente op leningen die hiervan het gevolg was, was de voornaamste aanleiding tot de huizenzeepbel in de VS. En dus was Washington de schuldige en niet de bankensector.
Ik kan Ferguson hier niet volgen. De FED is niet Washington, maar is een private instelling, een in 1913 gevestigd conglomeraat van drie private banken. In tegenstelling tot de ECB is het dus niet een door de politiek gecontroleerd orgaan.

Over die ideeën: in 2007 schreef ik een voorstel voor een proefschrift, dat ik voorlegde aan de Universiteit van Amsterdam. Het heette 'Geld en Macht, een geschiedenis van het geld van 1400 tot heden'. Het werd niet aangenomen, waaruit ik concludeerde dat het ambitieniveau in de Nederlandse wetenschappelijke kringen nog altijd niet voldoende is.
Niall Ferguson blijkt al in het jaar 2001 zijn 'The cash nexus, money and power in the modern world, 1700-2000' uitgegeven te hebben. Had ik, eerlijk heus waar, nog nooit van gehoord, tot op heden zelfs, hoewel ik 'de Grote Oorlogen' van Ferguson in de kast heb staan.

zondag 17 mei 2009

Ook uit Noorwegen

Er komt heus ook echte muziek uit Noorwegen. ("you look at the world and it's so absurd... it's impossible NOT to react" - Charles Bukowski) En ja, dit is een reactie op dat absurde klootnummer waarmee Noorwegen het songfestival won.
Op de CD 'It's OK to listen to the grey voice' van Jan Garbarek staat een schitterende uitvoering van dit nummer met David Torn op gitaar.

Jazz zonder toeters

Jazz blijft altijd een beetje problematische muziek. De muzikanten blijven te vaak hangen in technisch excelleren en denken dat het showen van een hoop noten over een ingewikkelde change een teken van muzikaal vernuft is. Dat is het natuurlijk ook op een bepaalde manier, maar een hoop letters in een boek maken ook niet vanzelf een mooi verhaal. Een hoop letters is meestal gewoon een hoop letters.
En muziek is wel taal, ja.
Oscar Peterson spreekt zich hier uit over een Nigeriaanse markt. De bassist is Dave Young (je zou Niels Henning Ørsted Pedersen verwachten), maar hij speelt de melodie mooi. Martin Drew op drums en Joe Pass op gitaar maken het kwartet compleet.

FW Engdahl over banken, Obama en oorlog

De Duitse econoom Engdahl draait er niet omheen in dit interview met Russia Today. We zijn nog niet halverwege de ellende met de banken. Obama is niet de man om het probleem op te lossen, want net als alle presidenten voor hem is hij een trekpop van de corporate interests. De oorlog in Irak ging over olie, want via de olie, zei Kissinger al, heb je controle over de landen. Een paar uitspraken van Engdahl:

'Not even Jesus could reverse the decline in the US'.
'Obama is just old wine in new bottles'.
'Who were in Iraq prior to the Iraq war? Russia, China and France. Who protested the war in the security council? Russia, China and France. And with good reasons'

Filmpje via Russia Today.

Bescherming voor koraal



Zes landen in het gebied van de koraalzee hebben een verdrag ondertekend dat het koraal moet beschermen. Indonesië, Oost-Timor, Maleisië, Papoea Nieuw Guinea, de Filippijnen en de Solomon eilanden zijn deelnemer bij het verdrag. De grote ontbrekende is Australië, waar het grootste koraalrif ter wereld ligt, het Great Barrier Reef. Australië heeft zijn eigen programma om dat rif te beschermen en is wel donor voor dit nieuwe verdrag. Filmpje via The Real News Network.

Vluchten kan nog best

Als ik nog gehoor wil geven aan mijn late vocatie, ga ik proberen om in Val-Dieu terecht te komen. In het 'land van Herve', net even onder de Voerstreek, tussen de glooiende heuvels van één van de mooiste landschappen die ik ken, ligt daar de abdij van Val-Dieu.



Ik kwam er wel eens langs op mijn trainingsrondjes, toen ik tussen 1991 en 1993 in Kanne, net onder Maastricht woonde. Van kennissen had ik toen al gehoord dat er een restaurant was waar je eenvoudig maar goed kon eten en ik wist dat ze er kaas maakten. Die werd onder de naam Val-Dieu verkocht in de horeca-groothandel waar ik toen als student een paar centen bijverdiende door op hun vrachtwagentje rond te rijden. Er waren nogal wat restaurantjes en eetcaféetjes in Maastricht waar ze die kaas door de saus smeltten.

\\

De abdij van Val-Dieu hoort bij de orde der Cisterciënzer monniken. De stichter, Bernard van Clairvaux, had een ideaalbeeld voor ogen van een evenwicht tussen ascetisme en handenarbeid. Dat zou wel eens neer kunnen komen op een aangename afweging tussen bierbrouwen en bidden, waar geen zinnig mens iets op tegen kan hebben. Vooral niet als je het nog aanvult met een evenredig en passend deel bierdrinken. En kaaseten. De gebouwen ademen een eenvoudige, rustige sfeer en nodigen uit tot overpeinzing en introspectie, precies dingen waar ik heel goed in ben.



De orde de Cisterciënzers blinkt niet uit in overdreven strengheid zoals stiltegeboden en flagellantie. Dat lijkt me heel redelijk. Een straffe dagindeling en handenarbeid is alleen maar gezond en in rust wordt een mens oud en vredig. Het opperwezen krijgt zo ook nog eens een kans zich aan me te openbaren, dat lijkt me niet meer dan eerlijk.



De vraag blijft of die orde mijn trainingsrondjes in de buurt niet zou opvatten als ijdelheid. Misschien is dat met een dagelijkse biecht te compenseren?

zaterdag 16 mei 2009

Nou dat weer

Sinds ik via de stemwijzer vernam dat ik op de 'newropeans' moest gaan stemmen, zit ik constant met een liedje van Ultravox in m'n hoofd. Het komt van het album Vienna, dat zowel als album als single een grote hit was in 1980. Ik weet nog dat ik het album voor het eerst hoorde, op een dinsdagavond op Hilversum 3. Volgens mij had de VPRO daar een programma met wat we nu indy muziek zouden noemen. Toen misschien new wave, of post-punk, ik weet het niet meer.

Anyhow, leuk liedje. Die gitaar doet het goed als ritme-instrument, goed refrein, goeie tekst, prachtige middle part met een Edge-achtige lead gitaar (kwinten en kwarten spelen) en die piano in het outro vind ik eigenlijk ook wel wat hebben. Ja, leuk ding!

We're all gonna die, starting now



De economische stimuli hebben niet geholpen, hebben Amerika met een onoplosbare schuldenlast opgezadeld en er zit niets anders meer op dan dat de boel in elkaar dondert. Aldus de strekking van blogger Ilargi op The Automatic Earth.

Ik citeer nog maar een vrolijk stukje:

"The nation, and its economy, along with much of the -western- world economy, would have already fallen to bits and shreds and pieces if not for the full faith and credit of what the taxes on your labor will provide as revenue to the state. However, you will desperately need the fruits of your labor to pay off your debts. That is, if there are any monetary fruits of your labor. The fact that production capacity utilization is at its lowest point in at least 42 years doesn't bode well. While you are getting poorer by the day, the future of the nation rests on you getting richer.

And try to understand the following, and never lose sight of it: the only way your government has on offer to provide you with a job that will pay you actual revenues, as in anything above the red line, with which you can pay off your debts or even make any future purchases, is by using your own money to lift production, and capacity utilization, to a degree at which some enterprise would wish to employ you.

That is at best zero-sum, but more likely, with 99.9% certainty, a losing proposition as temporary as the leaves of spring you see on the trees around you.. Look at it this way: everything you've seen go wrong in the economy so far has been like kindergarten. Now you're going to have to learn how to read."


David Brooks, columnist van The New York Times, sprak gisteren van 'Fiscal Suicide'. In Nederland is de economie in het afgelopen kwartaal met 4,5% gekrompen. Oh-my-god! Wat kunnen we nog belasten? Lucht? De straat waar we op lopen? Het recht om boodschappen te doen?

Ik ga mijn exemplaartje van 'De brave soldaat Schwejk' maar weer eens opduikelen. Een goed recept voor barre tijden. Er komt een aalmoezenier in voor, een jood die priester is geworden. Hij is constant bezopen, beleent de relikwieën, gokt en gaat naar de hoeren en versjachert Schwejk, die zijn bediende is, bij een spelletje canasta. "Ik had een boer nodig, maar die kwam maar niet.'
Zijn naam, hoe kan het anders, was Katz. Aah, close enough.

vrijdag 15 mei 2009

Eiland van de week en van de 20e eeuw

Op het eiland Bougainville werd van 1989 tot 1997 een onafhankelijkheidsoorlog gevoerd. Ik had nog nooit van Bougainville gehoord en dat zou ook vast zo gebleven zijn, als ik niet de neiging had bij tijd en wijle toe te geven aan de drang pulpromans te lezen. Het boek heette "Het Solomons Mysterie' en was geschreven door Hammond Innes. Innes is één van mijn oude favorieten. Op de middelbare school al las ik de boeken van Alistair MacLean, Desmond Bagley en Hammond Innes en ik begreep niet dat men mij zoiets dodelijk saais als Nederlandse literatuur door de strot probeerde te duwen. De boeken van Innes onderscheiden zich van andere doordat hij uitgaat van tamelijk normale mensen in tamelijk normale situaties die op tamelijk normale manieren reageren op een of andere vreemde omstandigheid. Verder verlopen de plots altijd bevredigend; de man krijgt het meisje, de slechterik z'n verdiende loon en de wereld blijft min of ronddraaien. Ondertussen krijg je als lezer mooie couleur locale, interessante vergeetwaardige trivia en af en toe schitterend geschreven spanning. In vergelijking met moderne hijgerige jachtthrillers van Rollins, Ludlum, Brown et al ademen de boeken nog een aangename rust en aannemelijk tempo, is de sexualiteit normaal menselijk en word je niet platgeslagen met een wetenschappelijke pretentie van de Big Bang tot Hiroshima.

Bougainville dus. Op google earth kom je op het het hele eiland één foto tegen. Die zegt al veel.



Het is de Panguna kopermijn, een litteken op het landschap van zeven vierkante kilometer. Het werd gemaakt door de Bougainville Copper Limited, onderafdeling van de Rio Tinto Group, een zeer grote exploitatiemaatschappij met vestigingen in London en Melbourne. De onderneming groef op Bougainville naar koper. Om dat te doen onteigenden ze land, verplaatsten de bewoners, vervuilden de grond, verwoestten het bos en verdienden in een paar jaar tijd drie miljard dollar aan het opgegraven koper.

De bewoners beklaagden zich in 1988 bij de eigenaren, eisten sluiting van de mijn en schadevergoeding en werden door directie en aandeelhouders uitgelachen. In een reactie vernielden de bewoners delen van de mijn. De regering van Papoea Nieuw Guinea, bestuurder over het eiland, stuurde een politiemacht en sloeg de opstand neer. De bevolking gaf zich niet gewonnen, stelde aanvullende eisen, vocht tegen de gestuurde politiemacht en gaf die klop. In mei 1989 sloot de kopermijn
Daarop stuurde de regering het leger. Australië mengde zich in het conflict door materieel en mensen in te zetten. Het eiland werd van de buitenwereld afgesloten door een blokkade om de opstandelingen uit te hongeren en hun materieel en voorraden uit te putten.



De opstandelingen bleken echter in staat zichzelf te redden. Ze wonnen voedsel uit landbouw. Wapens maakten ze zelf uit achtergelaten spullen van de mijn. Ze maakten electriciteit door generators aan te drijven met waterkracht, dreven hun motoren aan met biodiesel uit kokosnoten, maakten een medicijn uit kruiden dat volgens rebellenleider Francis Ona goed is tegen onder andere malaria, blindedarmontsteking en AIDS en verlieten zich voor hun eigen mentale kracht op het geloof in Jezus Christus.
Er is een documentaire gemaakt over de strijd op Bougainville die je op google video kunt bekijken. Hij heet 'the Coconut Revolution', nogal logisch, omdat de kokosnoot zo belangrijk was als voedsel, produktiemiddel en energiebron.



Omdat de regeringstroepen het pleit niet konden beslechten, huurde de regering van Papoea Nieuw Guinea de Engelse firma Sandline in om met huurlingen de strijd te beslissen. Dat mislukte nogal dramatisch, omdat het leger van Papoea Nieuw Guinea de huurlingen inrekende en ontwapende. De affaire deed stof opwaaien in de Australische regio en werd bekend als 'the Sandline affair'.



In 1997 werd een bestand gesloten en kreeg Bougainville autonomie onder Papoea Nieuw Guinea. De kopermijn bleef vooralsnog dicht, hoewel de dood van rebellenleider Francis Ona in 2005 geruchten over heropening in de wereld bracht. In april 2009 was dit nog niet gebeurd, aangezien een artikel in The Age berichtte dat volgens een inwoner van Bougainville heropening van de mijn opnieuw tot oorlog zou leiden.

Over toerisme op Bougainville is mij niets bekend. Volgens een bijfiguur in het boek van Hammond Innes regent het er de hele tijd en is het er klam en winderig. Er zijn nog actieve vulkanen ook.

We're all gonna die, part umpteen



's Werelds belangrijkste producent van economische en andersoortige doemverhalen, de columnist van de New York Times en Nobelprijswinnaar Paul Krugman, slaat ons nu weer om de oren met de vaststelling dat de planeet ten onder gaat aan de kooldioxideproduktie van China.
Ik heb eigenlijk niet zoveel zin om er ooit achter te komen dat hij gelijk heeft. Aan de andere kant van het spectrum staan de struisvogelpolitici met wetenschappelijk bewijs te zwaaien dat aangeeft dat er ofwel niets aan de hand is, ofwel de gegevens de beweringen niet kunnen dragen ofwel er een nieuwe ijstijd aankomt of iets anders, space-aliens die de atmosfeer komen stofzuigeren of weet ik wat.
In het kader van het feit dat ik het ook niet weet, ga ik maar mijn testje voor de Europese verkiezingen invullen.
Uitkomst: nee, nou dat weer. Ik moet op de 'newropeans' gaan stemmen. WTF? Nooit van gehoord!!! Wiki hier, website daar.

zaterdag 9 mei 2009

Knut Hamsun op youtube

De in 1859 geboren Noor Knut Hamsun verzon in z'n eentje de hele moderne literatuur. Zijn 'Honger" kwam uit in 1890 en veroorzaakte een storm. In 1920 kreeg Hamsun de Nobelprijs. In de jaren dertig van de 20e eeuw koos Hamsun partij voor de Duitsers en hij hield dat vol tijdens de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog werd hij vrijgesproken van oorlogsmisdaden, omdat hij zou lijden aan 'blijvend verzwakte geestvermogens'. Maar zijn reputatie was door zijn eigen schuld geruïneerd en hij herkreeg tijdens zijn leven nooit de status die hij voor de oorlog had.

Hamsun wordt zelden genoemd, maar veel schrijvers verwijzen stilletjes naar hem. Charles Bukowski staat op een balkon met een vrouw in 'Women' en vertelt haar dat 'Knut Hamsun had been the world's greatest writer'. Hemingway schrijft dat Nick Adams wilde schrijven zoals Knut Hamsun. Henry Miller las 'Mysteriën' vijf keer.

Ik heb een filmpje van Hamsun op youtube gevonden. Knut is hier 85 jaar oud en ziet er uit als 45. Let op zijn vlekkeloze motoriek. Hij deed nooit aan sport.



ps: Ik versta er natuurlijk geen moer van, van dat Noors. Mijn vader kon dat wel, als echte Fries. In mijn opvoeding verzuimde hij het om mij dat bij te brengen.

woensdag 6 mei 2009

Jazz met toeters

Altijd als die muzieksoort ter sprake komt, verwijs ik de mensen naar het enige voorbeeld dat ik verdragen kan. Het is een populair deuntje uit de Sound of Music, dat door John Coltrane en consorten tot een hypnotiserende oosterse wals wordt omgetoverd.

Misschien is het zo beluisterbaar doordat het helemaal in e-mineur hangt, de toonsoort waaraan wij allemaal door eindeloze gitaarsolo's gewend zijn geraakt. E-mineur, daar wil iedere gitarist wel even z'n gang in gaan. De halve popmuziek staat in e-mineur, is immers gebaseerd op gitaren.

Wie versloeg Hitler?



Nederland is bevrijd door de Canadezen. Plus een paar Polen en Amerikanen. En Prins Bernhard zelf natuurlijk, zonder vliegbrevet in een Dakota, fles whiskey onder handbereik. De bevrijding gebeurde in twee delen; de zuidelijke helft van Nederland was eind 1944 al vrij, de noordelijke helft moest eerst nog door de hongerwinter. Op 5 mei 1945 capituleerden de Duitse troepen.

We zitten nu in de periode tussen 5 mei en 9 mei. Dat is de datum waarop het leger in Duitsland zich uiteindelijk overgaf. De oorlog duurde bijna zes jaar, van 1 september 1939 tot 9 mei 1945. Wie heeft Hitler nu eigenlijk verslagen?

Er is weinig twijfel over dat dat de Russen zijn geweest. Lang voordat de landingsboten op het strand van Normandië liepen in juni 1944, had het Russische leger de beslissende slagen al toegebracht aan de Duitse Wehrmacht.

Het Duitse onvermogen om Stalingrad in te nemen en de overgave van het leger van Von Paulus in februari 1943 betekenden het einde van de Duitse reeks overwinningen die de eerste drie jaar van de Tweede Wereldoorlog gekenmerkt hadden. Het was op dat moment nog niet gedaan met Duitsland; de Duitse legers stonden ver in Rusland en waren nog aan de opmars.
De beslissende slag werd in juli 1943 toegebracht in de slag bij Kursk. Die staat bekend als de grootste tankslag uit de geschiedenis. Hij duurde een week en brak de rug van het Duitse leger. De verliezen aan Duitse zijde waren zo groot dat ze niet aangevuld konden worden en Duitland verloor definitief het initiatief. Vanaf juli 1943, door Kershaw in zijn Hitler-biografie omschreven als een 'rampzalige maand' ('Vergelding' NL uitgave p. 768) waren de Duitse troepen op de terugtocht.

Het duurt dan nog bijna een jaar tot de landing in Normandië. Daarna moesten de westerse geallieerden zich als een haas door Europa reppen om zoveel mogelijk land te bezetten voor de Russen dat deden. Hier tekent zich het begin van de Koude Oorlog al af. Ook een twistpunt voor historici.

Gouverneur Oregon wil minder consumentisme



De democratische gouverneur van de Amerikaanse staat Oregon stelt vast dat de 'American way of life' niet te handhaven is. "You can’t continue to consume 25 to 30 percent of the world’s natural resources", zegt hij in de New York Times.

Ted Kulongoski heeft een zoon die geoloog is en die hem research over het klimaatprobleem stuurde. Dat zette hem aan tot het propageren en stimuleren van duurzame energie. Hij haalde buitenlandse bedrijven zoals het Duitse SolarWorld binnen, die in Oregon werken aan nieuwe technologieën.

Oregon ligt aan de Amerikaanse westkust, boven Califonië. Overigens heeft de republikeinse gouverneur Schwarzenegger van Californië juist gezegd dat er in Amerika maar eens een debat moet komen over het legaliseren van marihuana voor recreatief gebruik. Ja, wat voor winden waaien er ineens door de Verenigde Staten?

dinsdag 5 mei 2009

Analoge synthesizers

Nothing beats the old shit...



...ever!!!

Een Amerikaan en Europese belastingen

Russell Shorto, een Amerikaanse schrijver die in Amsterdam woont, schrijft in de New York Times over zijn ervaringen met de Nederlandse welvaartsstaat. Het is nogal een lang artikel, daarom vat ik het even samen.
Shorto schrikt zich te pletter als hij op zijn eerste loonstrookje ziet staan dat hij 52% aan belastingen moet afdragen. Hij is geschokt in zijn Amerikaan-zijn, om het maar zo te zeggen. Maar in de tijd daarna merkt hij dat hij voor die belastingen ook echt dingen terug krijgt die je in Amerika niet hebt. Hij noemt de kinderbijslag, het vakantiegeld (hij begrijpt blijkbaar niet dat dat gewoon een reservering op je eigen salaris is) en het stelsel van gezondheidszorg, waarna hij de belastingen nog relativeert en zegt dat je er met een goeie accountant nog best goedkoper uit kunt komen.

Shorto gaat dan in op de historische achtergronden van ons poldermodel en gaat daarvoor in gesprek met de alomtegenwoordige Geert Mak, die uitlegt dat Nederlanders door hun gevecht met het water sinds mensenheugenis gedwongen zijn tot collectivistische oplossingen. Het is heel opmerkzaam dat Shorto doorheeft dat onze collectivistische oplossingen niet zozeer ingegeven zijn door Marx en Engels, als wel dat ze op goede kapitalistische gronden de beste en goedkoopste oplossing bieden voor groepen die samen moeten werken. Verder maakt Shorto de belangrijke opmerking dat veel collectivistische voorzieningen in Nederland een religieuze grondslag hebben. Pim Fortuyn herhaalde al tot vervelens toe dat niet de socialisten, maar de confessionelen de sociale voorzieningen in Nederland hebben ingevoerd.

Als hij ingaat op het Nederlandse stelsel van ziektekosten, kan hij niet om de constatering heen dat we erg veel waar voor ons geld krijgen. Ik kreeg zelfs enige sympathie voor Hans Hoogervorst, als die zegt dat de top vijf procent van de ziekenhuizen in Amerika misschien beter is dan de top vijf procent hier, maar dat in doorsnee de ziekenhuizen hier minstens zo goed zijn als daar. En Hoogervorst geeft zelfs blijk van enig dieper inzicht, als hij aangeeft dat de gemiddelde Nederlander het erg oneerlijk zou vinden als iemand met meer geld betere gezondheidszorg zou krijgen dan iemand met minder geld.

Op het gebied van huisvesting doet Shorto de min of meer verbijsterende ontdekking dat er weliswaar 'public housing', sociale woningbouw is, maar dat die niet door de staat geregeld wordt. Er wordt wel op toegezien door de staat, maar de huurmarkt is grotendeels in handen van corporaties. Die voorzien zonder winstoogmerk in de woningbehoefte.

In feite komt Russell Shorto, de Amerikaan, tot de vaststelling dat er op twee belangrijke gebieden -gezondheidszorg en huisvesting- die in de VS vaak gezien worden als 'socialism', helemaal geen sprake is van socialistische regulering door de overheid.

De nadelen van Nederland zijn volgens Shorto een zekere doodsheid en gebrek aan individueel initiatief. Waarom zijn de winkels hier niet 24 uur per dag open? En niemand heeft de drang om te excelleren, er is neiging tot middelmaat.

Shorto komt in het laatste deel van zijn verhaal met de wens om sommige delen van de Nederlandse welvaartsvoorzieningen in de VS te implementeren. Volgens hem kan dat, omdat de onderliggende waarden van religie en kapitalisme wezenlijk in beide landen gelijk zijn. Hoewel hij het niet expliciteert, mag je aannemen dat de 'best bits' van Nederland voor Russell Shorto liggen op het gebied van gezondheidszorg en pensioenvoorziening.

Hij besluit met de constatering dat onderzoek uitwijst dat kinderen in Nederland de gelukkigste ter wereld zijn. En dat komt dan weer doordat de ouders zo goed in staat zijn werk en vrije tijd te combineren. En op hun werk zijn Europeanen ook nog eens productiever dan Amerikanen.

maandag 4 mei 2009

In de bol geslagen



Terwijl de berichten over de autoverkopen aangeven dat er niemand meer een auto koopt, tenzij hij er dik geld bijkrijgt van de overheid (van ons dus), is er een Italiaan op het briljante idee gekomen om de failliete Amerikaanse boedel aan autoproducenten over te nemen. Kost bijna niks, dus wat kan er gebeuren?

Eh, nou... dat niemand auto's koopt?



Meer overschotbeelden hier.