Eiland van de week: Falkland Islands

De jaren zeventig hielden voor mij op in 1982. Toen Margaret Thatcher op de televisie verscheen en vertelde dat zij een Brits gebiedsdeel op twaalfenhalf duizend kilometer afstand ging beschermen, was het gedaan met de idealen van vrede en vooruitgang. Ik had er precies geen erg in waar het over ging, maar er was iets kapot. En die Thatcher was een raar mens.
De weken daarna waren ineens gevuld met oorlogsnieuws; dat had ik nog nooit meegemaakt. Er was iets met een kruiser die met man en muis gekelderd werd en ik geloof dat zelfs het voormalig Nederlandse vliegdekschip Karel Doorman nog iets met de strijd te maken had. Dat schip hadden we namelijk aan Argentinië verkocht.

Over de uitkomst van de Falkland-oorlog bestaat geen twijfel: Argentinië werd verslagen. Het was het begin van het einde voor het kolonels-regime dat Nederland in 1978 de wereldtitel had ontnomen door de paal voor de inzet van Rensenbrink te schuiven. (Hier op 2:00)
De inwoners van de eilanden kregen de Britse nationaliteit en zelfbestuur binnen het Britse koninkrijk. De oorlog kostte 649 levens aan Argentijnse kant en 258 aan Britse kant en leidde overigens tot misschien wel de beste Pink Floyd-elpee 'the Final Cut'. Youtube-afspeellijst hier.



De Falkland eilanden werden in 1600 (of 1598 al naar gelang je bronnen) ontdekt door de Nederlandse VOC-ontdekkingsreiziger Sebald de Weert. De Fransman Bougainville (zie ook mijn post over Bougainville eiland) stichtte er de eerste nederzetting, in 1764. Na wat getouwtrek kwamen de eilanden in 1833 weer onder Brits bestuur. In 1914, tijdens de Eerste Wereldoorlog, vond er een mysterieuze zeeslag plaats tussen de Britten en de Duitsers, waarbij de Duitsers verslagen werden. Wat de Duitsers daar te zoeken hadden is een twistpunt onder historici. De meest aannemelijke verklaring kwam ik tegen in het boek over IG Farben van Joseph Borkin, waarin hij stelt dat het de Duitsers ging om salpeter, dat ze nodig hadden voor het maken van munitie. Het verliezen van de zeeslag had tot gevolg dat de produktie van synthetische alternatieven van eminent belang werd, waardoor de Duitse chemische industrie haar belangrijke positie kreeg.
Na de Tweede Wereldoorlog was er gesteggel rond de zeggenschap over de eilanden. Argentinië wou ze graag hebben, maar de ongeveer tweeduizend bewoners wilden zelf graag onder Brits bestuur blijven. In 1982 besloten de Argentijnse kolonels dat het inpikken van de eilanden wel goed voor hun imago zou zijn, maar dat liep dus mis. Tegenwoordig willen de eilandbewoners nog steeds Brits blijven en de status quo blijft dus gehandhaafd.



De eilanden zijn niet precies heel klein, met een oppervlakte van zo'n twaalfduizend vierkante kilometer (bijna eenderde van Nederland). Het is er bepaald fris, met een zomertemperatuur van een graad of dertien en een wintertemperatuur van een graad of twee. In 2003 woonden er ongeveer drieduizend mensen en 500.000 schapen. Die schapen zijn een voorname bron van inkomsten, daarnaast wordt er druk gevist in de wateren rond de eilanden en komen er jaarlijks een stuk of dertigduizend toeristen de kas spekken. Die komen met een cruiseschip even buurten of naar de indrukwekkende natuur kijken.





Er is een toeristische website voor de Falkland eilanden. Reizen vanuit Nederland moet lukken vanaf een tweeënhalfduizend euro. Rust en ruimte gegarandeerd, vol programma, wel even het geheugen van de camera leegmaken voor je begint.

Te gek om los te lopen

Ik dacht al tijden dat George W. Bush de intelligentie en ontwikkeling van een kleuter had. In dat vooroordeel werd ik bevestigd door de colleges van Maarten van Rossem die ik in 2007 volgde. Hij noemde W. een malloot.
Het blijkt nu dat wij van onverwachte zijde in onze opvattingen gesteund werden. Niemand minder dan Donald Rumsfeld, de minister van Oorlog onder wiens onbekwame leiding de invasie in Irak plaatsvond, dacht net zo over zijn baas als wij dat deden.
Anders stuur je toch niet dit soort absurde memo's naar hem toe?

Ze stelen m'n ideeën!

Dat gaat nu al zover dat ze die stelen voordat ik ze verzonnen heb. In de weekendbijlage van de New York Times schrijft de Britse historicus Niall Ferguson over de meest recente economische crash. Ferguson heeft de niet onsympathieke, prikkelende neiging om tegendraads en betweterig te wezen. Dat doet hij ook in dit artikel.
Ferguson zegt dat de instorting van de banken niet zozeer is toe te schrijven aan deregulering (wat wij volgens hem allemaal abusievelijk veronderstellen), maar aan verkeerde en vooral verkeerd gehanteerde regulering. De grootste blunder, schrijft hij, is dat de FED bij het vaststellen van zijn monetaire politiek niet zozeer naar de tegoeden in de financiële sector keek als wel naar de consumentenprijzen. De de facto negatieve rente op leningen die hiervan het gevolg was, was de voornaamste aanleiding tot de huizenzeepbel in de VS. En dus was Washington de schuldige en niet de bankensector.
Ik kan Ferguson hier niet volgen. De FED is niet Washington, maar is een private instelling, een in 1913 gevestigd conglomeraat van drie private banken. In tegenstelling tot de ECB is het dus niet een door de politiek gecontroleerd orgaan.

Over die ideeën: in 2007 schreef ik een voorstel voor een proefschrift, dat ik voorlegde aan de Universiteit van Amsterdam. Het heette 'Geld en Macht, een geschiedenis van het geld van 1400 tot heden'. Het werd niet aangenomen, waaruit ik concludeerde dat het ambitieniveau in de Nederlandse wetenschappelijke kringen nog altijd niet voldoende is.
Niall Ferguson blijkt al in het jaar 2001 zijn 'The cash nexus, money and power in the modern world, 1700-2000' uitgegeven te hebben. Had ik, eerlijk heus waar, nog nooit van gehoord, tot op heden zelfs, hoewel ik 'de Grote Oorlogen' van Ferguson in de kast heb staan.

Ook uit Noorwegen

Er komt heus ook echte muziek uit Noorwegen. ("you look at the world and it's so absurd... it's impossible NOT to react" - Charles Bukowski) En ja, dit is een reactie op dat absurde klootnummer waarmee Noorwegen het songfestival won.
Op de CD 'It's OK to listen to the grey voice' van Jan Garbarek staat een schitterende uitvoering van dit nummer met David Torn op gitaar.

Jazz zonder toeters

Jazz blijft altijd een beetje problematische muziek. De muzikanten blijven te vaak hangen in technisch excelleren en denken dat het showen van een hoop noten over een ingewikkelde change een teken van muzikaal vernuft is. Dat is het natuurlijk ook op een bepaalde manier, maar een hoop letters in een boek maken ook niet vanzelf een mooi verhaal. Een hoop letters is meestal gewoon een hoop letters.
En muziek is wel taal, ja.
Oscar Peterson spreekt zich hier uit over een Nigeriaanse markt. De bassist is Dave Young (je zou Niels Henning Ørsted Pedersen verwachten), maar hij speelt de melodie mooi. Martin Drew op drums en Joe Pass op gitaar maken het kwartet compleet.

FW Engdahl over banken, Obama en oorlog

De Duitse econoom Engdahl draait er niet omheen in dit interview met Russia Today. We zijn nog niet halverwege de ellende met de banken. Obama is niet de man om het probleem op te lossen, want net als alle presidenten voor hem is hij een trekpop van de corporate interests. De oorlog in Irak ging over olie, want via de olie, zei Kissinger al, heb je controle over de landen. Een paar uitspraken van Engdahl:

'Not even Jesus could reverse the decline in the US'.
'Obama is just old wine in new bottles'.
'Who were in Iraq prior to the Iraq war? Russia, China and France. Who protested the war in the security council? Russia, China and France. And with good reasons'

Filmpje via Russia Today.

Bescherming voor koraal

Zes landen in het gebied van de koraalzee hebben een verdrag ondertekend dat het koraal moet beschermen. Indonesië, Oost-Timor, Maleisië, Papoea Nieuw Guinea, de Filippijnen en de Solomon eilanden zijn deelnemer bij het verdrag. De grote ontbrekende is Australië, waar het grootste koraalrif ter wereld ligt, het Great Barrier Reef. Australië heeft zijn eigen programma om dat rif te beschermen en is wel donor voor dit nieuwe verdrag. Filmpje via The Real News Network.

Vluchten kan nog best

Als ik nog gehoor wil geven aan mijn late vocatie, ga ik proberen om in Val-Dieu terecht te komen. In het 'land van Herve', net even onder de Voerstreek, tussen de glooiende heuvels van één van de mooiste landschappen die ik ken, ligt daar de abdij van Val-Dieu.



Ik kwam er wel eens langs op mijn trainingsrondjes, toen ik tussen 1991 en 1993 in Kanne, net onder Maastricht woonde. Van kennissen had ik toen al gehoord dat er een restaurant was waar je eenvoudig maar goed kon eten en ik wist dat ze er kaas maakten. Die werd onder de naam Val-Dieu verkocht in de horeca-groothandel waar ik toen als student een paar centen bijverdiende door op hun vrachtwagentje rond te rijden. Er waren nogal wat restaurantjes en eetcaféetjes in Maastricht waar ze die kaas door de saus smeltten.

\\

De abdij van Val-Dieu hoort bij de orde der Cisterciënzer monniken. De stichter, Bernard van Clairvaux, had een ideaalbeeld voor ogen van een evenwicht tussen ascetisme en handenarbeid. Dat zou wel eens neer kunnen komen op een aangename afweging tussen bierbrouwen en bidden, waar geen zinnig mens iets op tegen kan hebben. Vooral niet als je het nog aanvult met een evenredig en passend deel bierdrinken. En kaaseten. De gebouwen ademen een eenvoudige, rustige sfeer en nodigen uit tot overpeinzing en introspectie, precies dingen waar ik heel goed in ben.



De orde de Cisterciënzers blinkt niet uit in overdreven strengheid zoals stiltegeboden en flagellantie. Dat lijkt me heel redelijk. Een straffe dagindeling en handenarbeid is alleen maar gezond en in rust wordt een mens oud en vredig. Het opperwezen krijgt zo ook nog eens een kans zich aan me te openbaren, dat lijkt me niet meer dan eerlijk.



De vraag blijft of die orde mijn trainingsrondjes in de buurt niet zou opvatten als ijdelheid. Misschien is dat met een dagelijkse biecht te compenseren?