11 september had niet hoeven gebeuren

Ali Soufan was zoniet de enige, dan toch één van de heel weinige Arabisch sprekende agenten van de FBI. In 2000 en 2001 was hij dicht op de hielen van de kapers van de vliegtuigen die op 11 september 2001 hun vernietigende werk deden. De reden dat het hem niet lukte om de kapers te achterhalen, was dat de CIA informatie voor hem achterhield.
Op 12 september, toen het al te laat was, stuurde de CIA aan Soufan informatie over de kapers. Toen Soufan zich realiseerde dat de CIA al een jaar lang wist van de aanwezigheid van de kapers in de VS, rende hij naar de WC en kotste de pot vol. Volledig overzicht hier.

Deze agent, die in de echte wereld echt opsporingswerk deed en niet in een Hollywood-productie de stoere held uithing, spreekt zich in de New York Times uit over het effect van de 'enhanced interrogation techniques', de hernieuwde scheiding van CIA en FBI, de verantwoordelijkheid voor de martelingen en ook nog -en dat is ook erg interessant- over de inzet van huursoldaten voor werk dat normaal gesproken door het leger gedaan zou worden.

Volgens Soufan is het resultaat van martelen nihil. De hernieuwde compartimentalisatie van het inlichtingenwerk van FBI en CIA was in eerste instantie de oorzaak dat 11 september kon gebeuren en is daarom fout. CIA-mensen konden de druk om te martelen niet weerstaan, maar het zijn de opdrachtgevers die gestraft moeten worden. En de druk om te gaan martelen kwam van 'contractors', private ondernemers in de oorlogsbusiness dus. Daarvan zijn er bijna 200.000 in Irak actief.

Het argument van Soufan dat CIA-functionarissen slechts bevelen uitvoerden, wordt al van alle kanten aangevallen. De bezwaren zijn duidelijk, het is een beroep op 'befehl ist befehl'.

De aanwezigheid van zoveel huursoldaten in Irak (meer dus dan soldaten van het reguliere Amerikaanse leger) is een significante regressie in de wijze van oorlogvoeren. Ik bedoel: zo ging het in de zestiende en zeventiende eeuw ook. Het was onze eigen Maurits die aan het eind van de zestiende eeuw in de Nederlanden een staand leger invoerde. Zijn innovatie wordt in de militaire geschiedenis algemeen als één van de belangrijkste beschouwd.