Knut Hamsun (1859-1952) vond in z'n eentje de hele 20e eeuwse literatuur uit. Hij was de vader van alle moderne literatuur. Dat blijkt eigenlijk vooral uit z'n eerste vier boeken: Honger, Mysteriën, Pan en Victoria vormen een vierluik dat in intensiteit en puur scheppend vermogen nooit overtroffen is.
Hamsun was een schrijver in de ware zin van het woord: hij schiep een wereld, vanaf de eerste zin die hij neerlegde. Daar deed hij soms weken over. Van die eerste zin af vloeit het ene woord onverbiddelijk voort uit het vorige, de ene zin uit de andere en zo door in alinea's, hoofdstukken en verhaallijnen; het is één onafgebroken melodie van het begin tot het eind. Hamsun's boeken zijn een psalmzang van de middernachtszon, een ideale versmelting van de eeuwige kernvragen van het bestaan en de tijdelijke dingen van het leven die in een onfeilbaar evenwicht, met een volledig begrip van de menselijke aard en het menselijk onvermogen, worden uiteengezet over de kleine en grote tijdsspannes die zijn boeken beslaan. 'Honger' en 'Mysteriën' spelen zich af in een paar scenes, een paar dagen. 'Het laatste Hoofdstuk', 'Hoe het groeide' en de Zwervers-trilogie spelen zich af over hele levens en tientallen jaren.
Hamsun kreeg in 1920 de Nobelprijs voor literatuur, die hij opdroeg 'aan alles dat jong is in het leven'. Hij was toen zestig en zou uiteindelijk meer dan negentig jaar oud worden. Hij maakte de tweede wereldoorlog nog mee, koos de verkeerde partij, gaf z'n medaille van de Nobelprijs aan Joseph Goebbels en probeerde voor Noorse politieke gevangenen te pleiten bij Adolf Hitler zelf.
Hamsun was in eigen land door zijn nazi-sympathieën omstreden, misschien is hij dat nog steeds. Maar er komt nu wel een museum voor hem. Dat gaat op 4 augustus van dit jaar open. Hamsun zou 150 geworden zijn. Als het even kan, ga ik er heen. Het is maar 2200 kilometer en het is er erg mooi. Fietsje mee en karren maar...
Ziet er prachtig uit!
BeantwoordenVerwijderenIk ben benieuwd naar de boeken.